Dyski Kernewek - Learn Cornish

Tre - Home

Kernewegorieth - Community

Tre Ragdresow - Projects Homepage

Yma dhe vardhonieth Kembrek palster a isyow divers, styrys yn stroth, gans skantlynys ha resyasow tynn.  Herwydh an wiasva ‘Poet’s Graves’ yeth Gembrek:  ‘a yll bostya a’y beswar warn ugens furv bardhoniethek: 12 furv ‘awdl’, 4 furv ‘cywydd’ hag 8 furv ‘englynn’.  An furvow a yll bos diskwedhys dre beswar eghenn a ‘cynghanedd’ (kessenyans).  Herwydh an wiasva ‘Celtic Poetry’; bardhonieth keltek yw selys orth framweythyow-son rag gul dhedha es dh’aga perthi yn kov, ha nyns yw rim mar poesek ha dasleveryans, daslythersenyans ha resyas.

Simon Margetts re beu orth aga hwilas ha’ga daswul yn Kernewek.

Traditional Welsh poetry has a wealth of different styles, rigidly defined, with strict rhyming patterns and meters.  According to the website ‘Poet’s Graves’ the Welsh language: ‘can boast 24 separate poetic forms: 12 awdl forms, 4  cywydd forms and 8 englyn forms.  The forms can be expressed in 4 different ‘types of ‘cynghannedd’ (harmony).  According to the website ‘Celtic Poetry’; ‘Celtic poetry is based on sound structures to make them easy to remember, with rhyme not as important as repetition, alliteration and rhythm.’

Simon Margetts has been exploring them and re-creating them in Cornish.

An Bys Bras

Ownek ov ow myrghes vyghan

Gwyrgh ha gwynn dhe vos yn sowdhan

Pan asons i an eledhva

Ynys saw re wren ni ragdha.

Leun a dhowrow deantell yw

An bys, may fydhons i yn fyw.

Nyns yw gwynn res dhe vos dhedha

Mora a yll aga ladha

Gans skommow ha karregi na

Wrussyn an keynvor afina.

Y fynnav vy my dhe galloes

Glanhe aga fordhow a loes.

Mes, martesen ownekka ov

A vos gesys gans unnweyth kov.

‘An Bys Bras’ yw ‘sonet’ y’n gis Kembrek ‘Cyhydedd Fer’, ‘Kehysedh Berr’ yn Kernewek.  Res yw gul rim pub 8 syllabenn, rim dhe bub diw linenn ha diw linenn dhe’n diwedh avel digelmyans.

‘An Bys Bras’ is a sonet in the Welsh ‘Cyhydedd Fer’ style, ‘Kehysedh Berr’ in Cornish.  The requirement is for a rhyme every 8 syllables, each pair of lines rhyming and a final two lines as a resolution.

Bleujennow an gog ha kennin

Klegh glas ha gwynn medhel ynter ow threys

A worher leys a-dryv ow annedh

Kledh anedhi yn skeus gwydhennow hons

Y hworwedhons, yn kosk, y’n budhynn

‘Bleujennow an gog ha kennin’ yw furv ‘awdl’ (‘ode’ in sowsnek) yn gis Kembrek ‘Toddaid’.  An furv ma yw re gompleth hag yth yw savla (‘stanza’) gans linenn a dheg syllabenn ow keschanya gans linenn a naw syllabenn.  Syllabenn war-tu ha penn an kynsa linenn a wra rim gans onan yn mysk an nessa linenn hag an skantlyn a bes yn linennow teyr ha peswar.  Yma rim ynter linennow diw ha peswar hag an rim a yll koedha yn neb syllabenn yw ughelhes y’n diskwedhyans a-woeles:

‘Bleujennow an gog ha kennin’ is a form of ‘awdl’ (ode) in the Welsh ‘Toddaid’ style.  A ‘Toddaid is quite complex and is a stanza comprising a ten-syllable line alternating with a nine-syllable line. A syllable towards the end of the first line rhymes with one in the middle of the second line, and the pattern is continued in lines three and four. Lines two and four rhyme with each other and the rhyme can fall within any of the highlighted syllables.  See the pattern below:

_ _ _ _ _ _ _ A _ _

_ _ _ _ A _ _ _ B

_ _ _ _ _ _ _ C _ _

_ _ _ _ C _ _ _ B

Karregi ow koska

Menydh bras y’th veuredh, neb a

Wovern pub erba ha hoba

Warnowgh, ro dhymm mewgh

Lel na dhifunowgh

Ha na wrewgh

Treylouba

Ty re goskas oll an dydhyow

Hir ma, mes nans yw blydhynyow

Ty a vrywas dre

An gwlas bys oll re

Dreylsa dhe

Dhifeythyow

Mar pleg lavar dhymm ow arloedh

Kyn hwodhes, fest yn ta, bos goedh

Ty dhe vos eno

A vyttin dhe vo

To ha ro

Dhymm arwoedh

‘Karregi ow koska’ yw ‘awdl’ yn musur ‘Clogyrnagh’.

‘Karregi ow koska’ is an ‘awdl’ in the Welsh ‘Clogyrnagh’ metre.

Diannedh

Prest ow kwaya, penn stokkynn

Dhewys yn dha dhiwweus ynn

Bugel kelyon bagasik

Keudhesik, kerdhes jynn.

‘‘Diannedh’ yw ‘awdl’ yn furv ‘cywydd’ (kevres a linennow gans seyth syllabenn restrys avel dewlinennow a rim) dre vusur ‘cynghanedd groes’ (kessenyans ow treusi).

‘Diannedh’ is an ‘awdl’ in ‘cywydd’ form (a series of seven-syllable lines in rhyming couplets), in ‘Cynghanedd Groes’ (Cross-harmony) metre.

Gorwel owrek gourel a
Wra bora teg war-barth ha
Kemmysk Mel kommol melyn
A dres hyns dres Howl liwa

Bora Teg

Bardhonek "Awdl-Gywydd" dre "Cynghanedd Groes" arta.

This is another ‘Awdl-Gywydd’ in ‘Cynghanedd Groes’ metre.

Koll Ethenn

Trevydhyk trova dhekweyth
Duketh feyth ha leyth hel yth
Yw kerdh gans Duw ow keudhi
Ow kelli ethenn ha'th gweyth

Honn yw "Awdl-Gywydd" dre an peswar ‘Cynghanedd’ po ‘kessonenn’ oll.  Gonisogeth Kernow dre vardhonieth - bardhonieth a-dro dhe Drevithick dre dhevnydhya sonyow a ethenn ow tiank!!

This is an ‘Awdl-Gywydd’ using all four Welsh metres.  Cornish culture in poetry - a poem about Trevithick using the sounds of escaping steam!!

Gwers Dhuwes

Deun yn nell, anall yn lel

A’n hen re, a dhe, dhe-ves

Diworth den dislen, dislel.

Sakrifis, yn gis negys.

Moes garrek, garrek, gyrr kel

Rag gwerin, war vin. War-ves

Kellester, alter, oll tell.

Dehweles, dhe wers dhuwes.

Bardhonek ow tevnydhya "Cynghanedd Sain".

A poem in ‘Cynghanedd Sain’ metre.

Skrijow fansi, yth yw devedhys

An kevywi hag oll yntanys

Gwariow byw dhe vos gwariys

Y’n lowarth hav diworth hys-ha-hys

Bys may fo diwedhys oll ha termyn

Yw mos, wosa podin, skwith ha gwelghys.

Kevywi Fleghes

Bardhonek “Gwawdodyn Hir”

A poem in ‘Gwawdodyn Hir’ metre.

Dewgh a-ji omma,

Agan howetha,

Gesyn soubenna,

Evyn medh da.

A-derdro hedhyw,

Pur lyb ha yeyn yw.

Mar pleg a-barth Duw,

Gwrewgh hwi entra.

Y fydhowgh sallow

Genen y’n golow

Toemm agan tan glow,

A’gan gwra klys.

Dewgh hwi, yth yw ev

Ervirys ha grev

A vydh gans korev

Kuv kaschanjys.

Helder

Yn gis a Furv Kembrek “Cyhydedd Hir”

In the Welsh ‘Cyhydedd Hir’ metre.