19. Gweder-mires Galadriel

Nessa Skrif Ow Pos Drehevys - Second Draft Under Construction

Yth esa an howl ow sedhi a-dryv an menydhyow, hag yth esa an skeusow ow tewlhe y'n koes, pan bessons i arta.  Aga hynsow eth lemmyn yn goedhyli mayth esa duhes seulabrys an mo.  Nos a dheuth yn-dann an gwydh hag i ow kerdhes, ha'n Elfow a dhislennis aga lugern arghansek.

A-dhesempis i a dheuth yn lannergh arta yn-dann ebron wannliwek an gorthugher dyjynnys gans nebes sterennow a-varr.  Yth esa spas ledan heb gwydh a-ragdha, ow kul kylgh meur a blegyas dhe-ves anedha dhe bub tu.  Dresto yth esa kleys down gyllys yn skeus disliw, mes an gwels orth y lann o glas hwath, owth issplanna rag kov a'n howl a veu gyllys martesen.  Orth tu arall an kleys y sevis bys dhe ughelder meur fos las ow kyrghynna bre las leun a wydh mallorn o hirra ages gwydhenn arall re welsens i kyns y'n tir oll.  Ny allas bos dysmygys aga ughelder, mes i a sevis y'n mo haval orth touryow bew.  Yn-mysk aga skorr liesek aga nivel hag yn-mysk aga del ow kwaya dibenn yth esa golowys diniver owth issplanna, glas hag owrek hag arghansek.  Haldir a dreylyas war-tu hag an Kowethyans.

'Dynnargh yn Karas Galadhon!' a leveris ev.  'Ottomma sita an Galadhrim may trig Arloedh Keleborn ha Galadriel Arloedhes Lorien.  Mes ny yllyn ni entra omma, rag nag eus yetow war-tu ha'n north.  Y'gan beus res a vones a-dro dhe du an soth, ha nyns yw berr an hyns, rag bos meur an sita.'

Yth esa fordh gonsys gans meyn gwynn o kehynsek gans glann a-ves an kleys.  A-hys dhedhi y kerdhsons i war-tu ha'n west, hag an sita owth yskynna prest a-gledh haval orth kommolenn las; hag an nos ow tewlhe moy a wolowys a veu enowis, bys pan veu gorrys tan a ster y'n vre oll dell hevelis.  I a dheuth wor'tiwedh erbynn pons gwynn, hag a-dreus dhodho yetow meur an sita: drehevys ens war-tu ha'n soth-west, gorrys ynter pennow an fos ow kyrghynna a worgudha omma, hag i o hir ha krev gans meur a lugern kregys orta.

Haldir a frappyas ha kewsel, ha'n yetow a igoras yn tison; mes gwithysi ny welas Frodo vyth.  An dremenysi a dremenas a-ji hag an yetow a dhegeas a-dhelerghta.  Yth esens i yn bownder dhown ynter pennow an fos, ha wosa tremena dresti yn skon i a entras yn Sita a'n Gwydh.  Tus vyth ny wrussons i gweles, na klewes troesow vyth war an hynsow; mes yth esa levow pals, a-dro dhedha, hag y'n ayr a-ugh.  Pell dhe-ves war an vre y hallsons i klewes son a gana ow koedha a-dhiworth an ughelder haval orth glaw medhel war dhel.

I eth a-hys hynsow pals hag yskynna grisfordhow pals, bys pan dheuthons i y'n tylleryow ughel ha gweles a-dheragdha, yn mysk glesin ledan, fenten owth isterlentri.  Enowys o gans lugern arghansek ow leska orth skorr gwydh, hag an dowr anedhi a goedha yn bason a arghans may fenna a-dhiworto goverik gwynn.  Orth tu soth an glesin y sevi an kowrekka gwydhenn; hy horf meur levan a isterlentri avel owrlin loes, ha war-vann y hwre yskynna bys mayth igeri hy hynsa skorr, pell a-ugh, aga lithyow bras yn-dann kommolennow skeusek a dhel.  Rybdhi y sevi skeul ledan gwynn, hag orth hy goeles yth esa owth esedha tri Elf.  I a lammas yn-bann pan dheuth yn ogas an dremenysi, ha Frodo a welas i dhe vos hir ha gwiskys ens gans kaspows loes, hag a-dhiworth aga diwskoedh y kregi mantell wynn hir.

'Y trig omma Keleborn ha Galadriel,' a leveris Haldir.  'Y's teves hwans mayth yskynnowgh ha kewsel gansa.'

Unn withyas-Elf a hwythas ena ton kler dre gorn byghan, hag y teuth gorthyp teyrgweyth pell a-ugh.  'Yth hembronkyav,' yn-medh Haldir.  'Y teu Frodo war ow lergh ha ganso Legolas.  Y hyll siwya an re erell herwydh aga bodh.  Yth yw yskynnans hir rag an re na aswonn grisfordhow a'n par ma, mes y hyllowgh hwi powes y'n fordh.'

Hag ev owth yskynna yn lent Frodo a dremenas fletow pals: nebes dhe unn du nebes dhe du arall, ha nebes gwrys a-dro dhe gorf an wydhenn may tremenas dredha an skeul.  Orth ughelder meur a-ugh an dor ev a dheuth war dalan ledan, haval orth flour gorhel meur.  Warnodho y feu drehevys chi mar vras may fia hel a Wer war an dor.  Ev a entras a-ji warlergh Haldir, ha dos yn stevell hirgylghyek hy furv, may tevi der hy kres korf an mallorn meur, ow moenhe lemmyn war-tu ha'y benn, mes yth o peulven a gompas pur vras hwath.

An stevell o lenwys gans golow teg; hy fosow o glas hag arghansek ha'y to o owrek.  Lies Elf a veu esedhys ena. War dhiw gador a-rag korf an wydhenn, yn dann nenlenn hag o skorrenn vew, yth esa owth esedha, an onan ryb y gila Galadriel ha Keleborn.  I a sevis rag dynnerghi orth aga gwestoryon, warlergh gis Elfow, an re o myghternyow ughel keffrys.  Pur hir ens i, ha'n Arloedhes kemmys ha'n Arloedh; hag i o sevur ha teg.  Gwiskys yn dillas gwynn yn tien ens i; ha liw gols an Arloedhes o owrek fethus, ha liw gols an Arloedh Keleborn o arghansek, hir ha splann; mes nyns esa semlans a oes dhedha, saw martesen y'n downder aga dewlagas; rag an re na dhe vos tynn avel lonsyow y'n stergann, mes down, puthow a gov hir.

Haldir a ledyas Frodo a-dheragdha, hag an Arloedh a dhynnerghis orto der y davas y honan.  Ny leveris Arloedhes Aladriel ger vyth mes hi a viras pell orth y fas.

'Esedh lemmyn ryb ow hador, Frodo a'n Shayr!' a leveris Keleborn.  'Pan vo devedhys oll y kowsyn ni warbarth.'

Ev a dhynnerghis yn kortes orth pub esel an Kowethyans yn-dann dhevnydhya aga hanow hag i owth entra.

'Dynnargh, Aragorn mab Arathorn!' yn-medh ev.  'Yth yw etek warn ugens blydhen a'n norvys yn-mes a-ban dheuthys y'n tir ma; hag yth yw poes an blydhynyow na warnas.  Mes yth yw ogas an diwedh, a-barth po da po drog.  Gorr a-denewen dha vegh pols y’n le ma!'

'Dynnargh, mab Thranduil!  Nammenowgh ny wra ow neshevin an vyaj dh'omma a-dhiworth an North.'

'Dynnargh, Gymli mab Gloin!  Yth yw hirneth dhe-wir a-ban welsyn ni neb huni a'n dus Dhurin yn Karas Galadhon.  Mes y terryn ni hedhyw agan lagha goth. Re bo ragarwoedh may fo yn ogas dydhyow gwell kynth yw tewl an norvys lemmyn, ha may fo nowydhhes kowethyans ynter agan poblow.'  Gymli a omblegyas isel.

Pan veu esedhys an westoryon oll a-dherag y gador an Arloedh a viras orta arta.  'Yma omma eth,' a leveris ev.  'Y tallathsa naw: yndella y leveris an messajys.  Martesen y feu gwrys neb chanj war an dowlenn na glewsyn ni yn y gever.  Yth yw Elrond pell dhe-ves, ha tewlder a dheu yntredhon, hag y hirhi an skeusow dre'n vlydhen ma oll.'

'Nyns esa chanj vyth war an dowlenn,' a leveris Galadriel, ow kewsel y'n kynsa tro.  Hy lev o kler hag ilowek, mes fabordenna ages usadow dhe venynes.  'Y tallathas Gandalf Loes gans an Kowethyans, mes ny dremenas ev emlow an pow ma.  Leverewgh dhyn an le may ma ev; y'm beus hwans meur a geskewsel ganso.  Mes ny allav vy y weles a-bell, saw pan dheffo ev a-ji dhe emlow Lothlorien: yma niwl loes yn y gyrghynn, ha fordhow y dhewdroes ha'y vrys yw kudhys a-dhiworthiv.

'Ellas!' yn-medh Aragorn.  'Gandalf Loes a goedhas yn skeus.  Yma ev yn Moria hwath ha ny wrug ev diank.'

Kettoeth ha'n ger na oll an Elfow y'n hel a grias gans anken ha marth.  'Yth yw an re ma nowedhys drog,' a leveris Keleborn, 'yth yw an drokka nowedhys re beu kewsys omma yn blydhynyow hir leun a weythresow ankensi.'  Ev a dreylas war-tu ha Haldir.  'Prag na veu leverys travyth an dra ma dhymm kyns?' a wovynnas ev der an yeth Elfek.

'Ny gewssyn ni dhe Haldir a'gan gweythresow po agan negys,' a leveris Legolas.  'Wostalleth yth en ni skwith ha peryll o re ogas war agan lergh; hag a-wosa yth o agan galar ogas ankevys dre bols, ha ni ow kerdhes yn lowender war hynsow teg Lorien.'

'Mes agan galar yw meur ha ny yll bos ewnhes agan koll,' a leveris Frodo.  'Gandalf o agan gidyer, hag ev a'gan ledyas dre Voria; ha pan o dres govenek agan diank dell hevelis ev a'gan sawyas, hag ev a goedhas.'

'Leverewgh dhyn lemmyn an hwedhel leun!' a leveris Keleborn.

Aragorn a dherivas oll re hwarvia yn bolgh Karadhras, hag y'n dydhyow re siwsa; hag ev a gewsis yn kever Balin ha'y lyver, ha'n gas yn Stevell Mazarbul, ha'n tan, ha'n pons kul ha devedhyans an Browagh.  Drogedh an Hen Norvys o dell hevelis, y bar ny welis vy kyns,' a leveris Aragorn.  'Yth o ha skeus ha flamm, krev hag euthyk.'

'Yth o Balrog a Vorgoth,' a leveris Legolas; 'an marwella diswrians-elf oll, saw an Onan a esedh y'n Tour Tewl.'

'Dhe-wir my a welas war an pons an dra a skolk y'gan hunrosow a'n tewlla, my a welas Diswrians Durin,' a leveris Gymli, isel y lev, hag yth esa agha yn y dhewlagas.

'Ellas!' a leveris Keleborn.  'Y prederyn ni yn hirneth may koska yn-dann Garadhras browagh.  Mes mar kodhvien vy may tifunsa arta an Gorryon an drogedh ma yn Moria, y'th tifennsen vy a dreusi emlow an north, ty ha’n re oll esa genes.  Hag y leverir, mar pe galladow, may koedhas Gandalf wor'tiwedh a furneth yn follneth, yn-dann vones yn euver yn roes Voria.'

'Y fia diswar dhe-wir an huni a leveris an dra na,' yn-medh Galadriel yn sevur.  Nyns o euver gwreythres vyth Gandalf der y vewnans.  Ny wodhya an re a'n siwya y vrys ha ny yllons i derivas y entent oll.  Mes, pynag a vo gans an gidyer, divlam yw an holoryon.  Na gyv edrek a'th tynnargh dhe'n Korr.  Mar pe divres agan tus yn pell hag yn hirneth a-dhiworth Lothlorien, piw eus a'n Galadhrim, Keleborn Fur keffrys, a dremensa yn ogas heb hwans a vires orth aga hendre, kyn fe trigva dragones?

'Yth yw tewl dowr Kheled-zaram, hag yth yw yeyn fentenyow Kibil-nala, ha yth o teg an helyow liespeulvenys Khazad-dum yn Hendhydhyow kyns koedha myghternyow meur yn-dann veyn.'  Hi a viras orth Gymli, esa owth esedha yn trist yn-dann dalgamma, ha hi a vinhwarthas.  Ha'n Korr, ow klewes an henwyn kewsys der y henyeth y honan, a viras war-vann ow metya gans hy dewlagas hi; ha dell hevelis dhodho ev re virsa tromm yn kolonn eskar ha gweles ena kerensa ha tregeredh.  Marth a dheuth dh'y fas, hag ena ev a vinhwarthas avel gorthyp.

Ev a sevis yn kledhek hag omblegya yn gis Korr, yn-dann leverel:  'Tekka hwath yw tir bew Lorien, hag Arloedhes Aladriel yw ughella ages an jowelys oll a worwedh yn-dann an dor!'